سابقه و هدف: رنگ‌های طبیعی به دلیل خواص ضد باکتریایی و کاربردهای مختلف به ویژه در منسوجات و همچنین به دلیل آلودگی زیست محیطی رنگ‌های مصنوعی، توجه زیادی را به خود جلب کرده‌اند. هدف از این مطالعه تعیین ویژگی‌های ضد باکتریایی و اثربخشی رنگ‌های طبیعی از طریق آنالیز رنگ‌های رایج در برابر سویه‌های رایج باکتری است.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه آزمایشگاهی، عصاره‌های کافی از رنگ‌‌های طبیعی (چای ترش، سیاه ‌دانه و حنا) برای تجزیه و تحلیل ساخته شد. اجزای گیاه را خشک و سپس پودر کرده و سپس 2 گرم از پودر حاصل از هر گیاه را به 100 میلی‌لیتر آب مقطر اضافه کرده و به مدت 15 دقیقه در دمای 60 درجه سانتی‌گراد جوشانده شد. سپس عصاره با استفاده از پارچه موسلین و کاغذ صافی صاف شد. اثرات اولیه بر خواص ضد باکتریایی با روش انتشار در حفره آگار مشخص شد.
یافته‌ها: فعالیت ضد باکتریایی سه عصاره آبی گیاهی (چای ترش، سیاه ‌دانه و حنا) نشان داد که هر یک از نمونه‌ها دارای طیف وسیعی از اثرات بر علیه باکتری‌های حاصل از این آزمایش بودند. عصاره سیاه‌ دانه و چای ترش در این مطالعه دارای فعالیت ضد باکتریایی قوی علیه همه باکتری‌ها بودند، در حالی که عصاره حنا دارای فعالیت ضد باکتریایی ضعیفی بود. روش انتشار در حفره آگار نشان داد که دانه‌های سیاه‌ دانه اشرشیا کلی را مهار می‌کند و هاله عدم رشد 20 میلی‌متر بود و زمانی که غلظت کاهش یافت، هاله عدم رشد به ترتیب (22 و 31) میلی‌متر در (25 و 50) درصد و بدون هاله عدم رشد در 75% بود. در مورد چای ترش، هاله عدم رشد در برابر استافیلوکوکوس اورئوس در غلظت 100%، 13 میلی‌متر بود و هاله عدم رشد در برابر کلبسیلا پنومونیه 12 میلی‌متر بود. در حالی که هاله عدم رشد سیاه‌ دانه برای همان باکتری 11 میلی‌متر بود. عصاره حنا هیچ گونه هاله عدم رشدی برای هیچ از باکتری‌ها نداشت. به طور کلی، تمام عصاره‌ها فعالیت ضد باکتریایی متوسطی در برابر باکتری‌ها و قارچ‌ها از خود نشان دادند. شناسایی عصاره‌ها با استفاده از طیف‌سنجی فروسرخ تبدیل فوریه (FTIR)، طیف سنجی UV-Vis و میکروسکوپ نیروی اتمی (AFM) انجام شد.
نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه نشان داد که عصاره‌های گیاهی با توجه به خواص ضد باکتریایی در برابر گونه‌های مختلف، می‌توانند در درمان عفونت‌های ناشی از باکتری‌های مقاوم، موثر باشند.