سابقه و هدف: با توجه به گسترش سرطان و مقاوم شدن سلول های سرطانی به دارو های شیمیایی و اثرات جانبی آنها، تحقیق جهت یافتن ترکیبات جدید طبیعی دارای اهمیت است. قلم‏های دریایی با ترکیبات شمیایی خاص با اثرات ضد سرطانی در سالهای اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته‏اند. در این مطالعه استخراج ترکیبات شمیایی طبیعی قلم‏های دریایی گونه Virgularia gustaviana و تاثیر این ترکیبات روی سلولهای سرطانی بررسی شده است.

مواد و روش­ها: در این مطالعه تجربی عصاره اتیل استاتی گونه Virgularia gustaviana با استفاده از ستون کروماتوگرافی سیلیکا‏ژل جداسازی گردید و شستشوی ستون با حلال های ان هگزان 100 درصد و  ان-هگزان:اتیل استات به نسبت های 9:1 تا 1:9 انجام گردید. برای شناسایی کیفی  هفت فراکشن جدا شده از ستون (A-G) ‏از روش TLC و کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا HPLC استفاده شد. میزان زنده بودن سلولهای سرطانی HeLa با استفاده از غلظت‏های 25، 50 و 100 میکرولیتر از فراکشن ها به روش MTT بررسی شد.

یافته ­ها: آزمون MTT نشان داد که فراکشن G به صورت وابسته به دوز باعث کاهش زنده ماندن سلول ها شد و بیشترین پاسخ مربوط به غلظت 100 میکرولیتر است (2/02±6/33 درصد سلول زنده) که نسبت به گروه کنترل تفاوت معنی­داری (0/05p<) دارد. فراکشن G بر اساس بررسی HPLC دارای زمان ماندگاری مشابه با سمبران دیترپن جدا شده ازSarcophyton  می­باشد.

نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که ترکیبات استخراج شده از Virgularia gustaviana اثر کاهشی بر رشد سلول های سرطانی دارند که برای بررسی مکانیسم اثرگذاری نیاز به مطالعه بیشتر می باشد.