1- گروه طب سنتی، دانشکده طب سنتی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران ، mkhodadoost@sbmu.ac.ir
چکیده: (9198 مشاهده)
سابقه و هدف: بیماریهای گوارشی از معضلات نظام سلامت در دنیا میباشد. از منظر طب ایرانی، معده مرحله دوم هضم را آغاز می‌کند و عملکرد آن نقش مهمی در سلامت یا بیماری انسان دارد. منابع مکتوب طب ایرانی شاخصهای فراوانی جهت تعیین مزاج سلامت و بیماری معده مطرح نموده‌اند. هدف از این مطالعه، جمع‌بندی شاخصهای تشخیص مزاج‌های معده جهت کمک به تشخیص دقیقتر وضعیت سلامت یا بیماری معده میباشد. مواد و روشها: در این مطالعه مروری، 11 منبع معتبر طب ایرانی مطالعه و پایگاه‌های علمی Scopus، PubMed، Science Direct، Google Scholar، Elsevier، web of science و نمایه‌های فارسی SID، Iran Doc، Magiran جستجو و دیدگاههای موجود جمع‌بندی گردید. یافته‌ها: در منابع طب ایرانی شاخصهای انواع مزاج‌ها و سوءمزاج‌های معده مطرح گردیده است. 17 مقاله با موضوع بیماریهای معده از منظر طب ایرانی یافت شد که یک مورد صرفا به بررسی علایم معده پرداخته بود و بقیه فقط اشاراتی به شاخص‌ها داشتند. از مهمترین شاخصهای مورد توجه منابع در تعیین انواع مزاج‌های معده چگونگی هضم، تمایل به خوراکی‌ها با طبع خاص، عطش، اشتها، آروغ، رطوبت و طعم دهان، وضعیت زبان و دهان، نفخ، کیفیت مواد دفعی، سرعت عبور و انحدار مواد غذایی، ترش کردن، سوزش معده، درد معده و ملمس معده میباشد. نتیجه گیری: منابع طب سنتی‌ایرانی بطور کامل شاخصهای مزاج معده را ذکر کرده‌اند، که می‌توان از آنها جهت تشخیص و درمان موثرتر و حتی پیشگیری از بیماریهای معده و همچنین طراحی و اعتبار سنجی ابزار استاندارد تعیین مزاج معده استفاده کرد.
Parsa E, Mojahedi M, Chaichi raghimi M, Ilkhani R, Zareiyan A, Mokaberinejad R, et al . A Review of the Indices of Mizaj-e-Meda (Temperament of Stomach) identification in Persian Medicine
. J Babol Univ Med Sci 2018; 20 (7) :63-70 URL: http://jbums.org/article-1-7489-fa.html
پارسا الهام، مجاهدی مرتضی، چایچی رقیمی مهشید، ایلخانی رضا، زارعیان آرمین، مکبری نژاد روشنک، و همکاران.. مروری بر شاخصهای تعیین مزاج معده در طب سنتی ایرانی. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل. 1397; 20 (7) :63-70
