سابقه و هدف: عوارض جانبی ناشی از مصرف داروهای صناعی ضد درد در کاربرد بالینی و استقبال روزافزون بیماران از طب سنتی و محصولات طبیعی منجر به جلب توجه محققان به بررسی و مطالعه اثرات داروهای ضد درد طبیعی و مقایسه آنها با داروهای سنتتیک و شیمیایی گردیده است. ژل رویال که توسط زنبورهای عسل جهت تغذیه زنبور ملکه تولید می­شود، از طریق بازدارندگی تولید سیتوکین‌های پیش التهابی به وسیله ماکروفاژهای فعال شده، فعالیت ضد التهابی انجام می دهد. هدف از این مطالعه بررسی و مقایسه اثر ضد دردی ژل رویال با مورفین و آسپیرین به عنوان ضد دردهای رایج می‌باشد.

مواد و روشها: در این مطالعه تجربی، 36 موش صحرایی نر از نژاد ویستار به صورت تصادفی در شش گروه‌ 6 تایی دسته‌بندی شدند. گروه کنترل منفی نرمال سالین (ml/kg 5)، دو گروه کنترل مثبت (یک گروه مورفین  mg/kg5/2 و دیگری mg/kg300 آسپیرین) و 3 گروه درمانی با دوزهای 100، 200 و mg/kg400 ژل رویال از طریق صفاقی به صورت تک دوز دریافت نمودند. نیم ساعت پس از تزریق داخل صفاقی، 50 میکرولیتر فرمالین 5/2 درصد از طریق زیر جلدی به کف پنجه پای راست حیوانات تزریق شد و اثر ضد دردی با استفاده از روش فرمالین مورد مطالعه قرار گرفت.

یافته‌ها: نتایج نشانگر این است که ژل رویال اثر ضد درد وابسته به دوز دارد و موثرترین دوز ضد دردی آن 200 میلی‌گرم بر کیلوگرم بود. نمره درد حاد در گروه‌های نرمال سالین، آسپیرین، مورفین، ژل رویال 100، 200 و 400 میلی‌گرم بر کیلوگرم به ترتیب 09/0±61/2، 06/0±56/1، 14/0±05/1، 08/0±40/2، 04/0±65/1و 05/0±53/1 و نمره درد مزمن به ترتیب 09/0±34/2، 12/0±28/1، 12/0±33/0، 07/0±15/2، 03/0±21/1و 05/0±12/1 بوده است. اثر ضد دردی ژل رویال با دوز 200 میلی‌گرم بر کیلو‌گرم روی درد حاد تقریبا برابر آسپیرین و کمتر از مورفین بود. اثر ضد دردی آن بر روی درد مزمن کمتر از مورفین بود و اختلاف معنی داری با آسپیرین نداشت.