3. گروه پزشکی داخلی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ارومیه، ایران ، dr.pashaei@yahoo.com
چکیده: (10 مشاهده)
سابقهو هدف: بیماری سلیاک (Celiac Disease= CD)که به دلیل پاسخ ایمنی نامناسب به پروتئین غذایی گلوتن موجود در گندم، جو و چاودار ایجاد می‌شود، در کودکان بسیار نادر است و بیماری بیشتر آن‌ها تا دوره‌های بعدی کودکی و اغلب بعد از 10 سالگی تشخیص داده نمی‌شود. هدف از این پژوهش تعیین ارتباط بین فاکتورهای تغذیه‌ای دوره شیرخوارگی، سن تشخیص CD و شدت تظاهرات بیماری در مراجعه کنندگان به بیمارستان امام خمینی (ره) ارومیه می‌باشد. مواد و روشها: این مطالعه مقطعی بر روی 120 بیمار مبتلا به CD مراجعه کننده به بیمارستان امام خمینی (ره) شهر ارومیه انجام شد. اطلاعات دموگرافیک، علائم بالینی بیماران، اطلاعات مربوط به زمان بروز و تشخیص بیماری و شدت بیماریتمام بیماران به صورت پرسشنامه استخراج و مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها: میانگین سنی بیماران 6/2±22/1 سال و میانگین سن بروز بیماری 7/2±17/7 سال بود.60% از بیماران به مدت 24 ماه و 23/3% تا 18 ماه از شیر مادر تغذیه کردند. زمان شروع تغذیه کمکی در 70/8% از بیماران در 6 ماهگی بود که 51/7% از شیر گاو و شیر خشک و 17/5% از آن‌ها از آبِ غذاها استفاده کرده بودند. 53/3% از بیماران مورد مطالعه از شیر مادر و 46/7% از آن‌ها از شیر خشک استفاده کرده بودند. نتایج این مطالعه نشان داد که مجموع شدت علایم CD در بیمارانی که به مدت 3 تا 24 ماه تغذیه با شیر مادر داشتند به ترتیب از 3 به 72 افزایش یافت (0/001>p).مجموع شدت علایم بیماران به ترتیب برابر 23 و 25 در بازه سنی 10-5 سال و 30-26 سال گزارش شد (0/001>p). مجموع شدت علائم بیماران در زمان شروع تغذیه کمکی در 5 ماهگی برابر با 3 و در 6 ماهگی برابر با 85 به دست آمد (0/001>p). بین نوع تغذیه کمکی بعد از نوزادی و مجموع شدت علایم CD ارتباط معنی‌داری یافت شد و بیمارانی که تغذیه کمکی آن‌ها شیر گاو و آبِ غذاها بود مجموع شدت علایم CD بالاتری نشان دادند (مجموع شدت علایم CD برابر با 4 برای تغذیه کمکی با فِرنی و سلیاک در مقابل 24 برای تغذیه کمکی با شیر گاو و آبِ غذاها (0/024=p)). نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از این مطالعه بیانگر وجود ارتباط معنی‌دار بین سن بروز بیماری، طول زمان دریافت شیر مادر، زمان شروع تغذیه و نوع تغذیه کمکی با شدت علائم CD در دوره شیرخوارگی و کودکی و پس از آن می‌باشد.
