سابقه و هدف: داروهای ضد انگل سنتتیک اغلب همراه با مشکلاتی چون مقاومت دارویی و اثرات جانبی می باشند. از آنجائیکه گیاه آنغوزه در طب سنتی برای درمان عفونت های انگلی کاربرد دارد و در مطالعات متعدد نیز خواص ضدلیشمانیایی، ضدژیاردیایی و ضدقارچی از این گیاه گزارش شده است لذا این مطالعه به منظور بررسی خواص ضدانگلی عصاره متانولی آنغوزه انجام شده است.

مواد و روش­ها: این مطالعه تجربی بر روی 100 سر موش سوری نر که به 10 گروه 10 تایی تقسیم شدند، انجام گردید. القا عفونت با خوراندن تخم نماتود سیفاسیا ابولاتا و سستود هیمنولپیس نانا انجام شد. گروه اول به عنوان شاهد سستود و گروه لازم شاهد نماتو در نظر گرفته شده و هیچ دارویی دریافت کردند. گروه سوم داروی استاندارد ضد سستود پرازی کوانتل (با دوز 25 mg/kg) دریافت کردند. گروه چهارم تحت تیمار با داروی استاندارد ضد نماتود پیپرازین (با دوز 20 mg/kg) قرار گرفتند. گروه های پنجم، ششم و هفتم تحت القای عفونت و با غلظت های 5/2% و 5% و 10% از عصاره آنغوزه تیمار شدند. گروه های هشتم، نهم و دهم نیز تحت القای عفونت نماتودی قرار گرفته و با غلظت های2/5% و 5% و10% از عصاره آنغوزه تیمار شدند. موش ها به مدت دو هفته تحت تیمار قرار گرفتند. در پایان هفته اول و دوم تعداد تخم انگل در نمونه مدفوع و در پایان مطالعه نیز تعداد کل کرم های موجود در دستگاه گوارش شمارش و مقایسه گردید.

یافته­ ها: در هفته اول درمان تفاوت معنی دار میان تعداد تخم سیفاسیا ابولاتا در موش های درمان شده با آنغوزه حتی در بالاترین غلظت (3/11± 166/4) در مقایسه با شاهد (9/5± 235) مشاهده نشد. درمان آلودگی نماتودی با عصاره آنغوزه پس از دو هفته نیز منجر به کاهش تعداد تخم و انگل نشد (0/05<p). در حالی که در گروه آلوده به سستود درمان با آنغوزه در تمامی دوز های مورد استفاده منجر به کاهش معنی دار تعداد تخم و انگل در مقایسه با شاهد گردید(0/05p<).

نتیجه گیری: یافته های مطالعه حاضر نشان داد که عصاره آنغوزه دارای اثرات ضدنماتودی در مدل آزمایشگاهی نبوده اما دارای خواص ضدسستودی می باشد.