سابقه و هدف: نانو ذرات اکسید روی یکی از پرکاربردترین نانو ذراتی است که در حوزه صنعت، پزشکی، داروسازی، بهداشتی آرایشی و تغذیه استفاده زیادی دارد. برخی مطالعات مطالعات اثر تخریبی نانو ذرات اکسید روی بر سیستم عصبی و برخی اثرتقویتی این ماده را در فعالیت سلولهای عصبی مرتبط با حافظه نشان داده اند. لذا این مطالعه به منظور مقایسه اثر نانواکسید روی با اکسید روی معمولی برحافظه دراز مدت در موش سوری انجام شد.

مواد و روش­ها: در این مطالعه تجربی، تعداد 49 سر موش سوری نر بالغ نژاد NMRI با میانگین وزنی 5±25 گرم به صورت تصادفی در هفت گروه 7 تایی دسته بندی شدند. یک گروه کنترل، 3 گروه درمانی با دوزهای 1، 2/5 و 5 میلی گرم/کیلوگرم نانو اکسید روی و 3 گروه درمانی با دوزهای 1، 2/5 و 5 میلی گرم بر کیلوگرم اکسید روی معمولی به صورت تزریق داخل صفاقی و قبل از آموزش (شوک الکتریکی) دریافت نمودند.در همه گروه­ها با استفاده از دستگاه Step-Down ، حافظه اجتنابی غیر فعال در موش­ها مورد ارزیابی قرار گرفت. زمان تاخیر پایین آمدن از سکوی امن به عنوان شاخص حافظه در روز 1، 3 و7 پس از آموزش ارزیابی شد.

یافته­ ها: تزریق قبل از آموزش مقدار 2/5 mg/kg نانو اکسیدروی و اکسیدروی معمولی، بدون تاثیر بر فعالیت حرکتی بود. اما باعث کاهش معنی دار زمان تاخیر پایین آمدن از سکو در روزهای 1، 3و 7 (اکسیدروی به ترتیب (17±58، 13±45، 14±39)و نانواکسیدروی (18±93، 12±62، 3±14) گردید (0/01 p<). در حالیکه مقدار 5 میلی گرم، اثر ضعیفتر و کوتاه مدت تری اعمال نمود (اکسیدروی(38±130، 19±49، 10±68) و نانواکسید روی (46±132، 13±41، 24±58) و مقدار 1 میلی گرم بی­ تاثیر بود.

نتیجه ­گیری: با توجه به نتایج فوق به نظر می رسد تضعیف حافظه دراز مدت توسط اکسید روی تحت تاثیر سایز ذرات آن قرار نمی گیرد