سابقه و هدف: یکی از اقدامات درمانی رایج در جلوگیری از ابتلا به بیماریهای قلبی- عروقی استفاده از داروهای کاهنده چربی خون است. با توجه به عوارض جانبی این داروها، پیدا نمودن گیاهانی با خواص مشابه بسیار مفید خواهد بود. این مطالعه به منظور مقایسه اثر عصاره هیدروالکلی زوفایی با لواستاتین بر پروفایل لیپیدی خون انجام شد.
مواد و روشها: در این مطالعه تجربی از 50 سر موش نر بالغ نژاد ویستار (20±330 گرم) استفاده شد. حیوانات به صورت تصادفی به 5 گروه 10 تایی تقسیم شدند. به مدت یک ماه حیوانات گروه اول یا کنترل تحت رژیم معمولی، گروه دوم رژیم پرکلسترول (حاوی 1% کلسترول)، گروه سوم رژیم پرکلسترول همراه لواستاتین (10mg/kg)، گروه چهارم رژیم معمولی همراه عصاره هیدروالکلی زوفایی (100mg/kg )، گروه پنجم رژیم پرکلسترول همراه عصاره هیدروالکلی زوفایی به روش گاواژ قرار گرفتند. در پایان یک ماه حیوانات بیهوش شده و خونگیری مستقیمآ از قلب انجام گرفت. به منظور تعیین پروفایل لیپیدی خون غلظت سرمی کلسترول، LDL، VLDL، TG،HDL و نسبت های CHO/HDL،TG/HDL وLDL/HDL برای هر حیوان اندازه گیری و مقایسه شد.
یافته ها: نتایج نشان داد که مصرف خوراکی عصاره الکلی زوفایی به تنهایی (78/1±6/62) در مقایسه با گروه کنترل (64/1±93/71) سبب کاهش معنی داری در سطح سرمی کلسترول (001/0>p) وTG ( یک ممیز سی و چهار صدم±02/52 در مقابل 3/1±48/72) (001/0>p) و LDL (یک ممیز پنجاه و هشت صدم±79/6 در مقابل 73/1±66/16) (001/0>p) و (VLDL (یک ممیز پانزده صدم±36/10 در مقابل 48/0±27/14) (001/0>p) و (TG/HDL (چهار صدم±98/0 در مقابل 1/0±74/1) (001/0>p) و (CHO/HDL (پنج صدم±18/1 در مقابل 09/0±73/1) (001/0>p) و (LDL/HDL (سه صدم±13/0 در مقابل 06/0±4/0) (001/0>p) گردید. در حالیکه مقدار (HDL (یک ممیز پنجاه و دو صدم±8/53 در مقابل 61/2±61/41) را به صورت معنی داری افزایش نشان داد (001/0>p). در بین گروه های دارای رژیم غذایی پرکلسترول تفاوت معنی داری بین گروه دریافت کننده عصاره زوفایی و دریافت کننده لواستاتین دیده نشد.
نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که عصاره هیدروالکلی گیاه زوفایی نه تنها سبب تصحیح پروفایل لیپیدی گردید بلکه توانست در کاهش سطح چربی های خون اثرات لواستاتین را تقلیدکند.