سابقه و هدف: فرآیند التیام برای حفظ عملکرد سد دفاعی پوست ضروری است. امروزه روند جهانی پزشکی از داروهای شیمیایی به سمت داروهای گیاهی در حرکت است. از آنجائیکه روغن اسکوالان می‌تواند به دلیل خواص ضد التهابی خود، بر تعدیل ایمنی ماکروفاژها تأثیر بگذارد که به "آخرین مرحله بازسازی و بسته شدن زخم" کمک می‌کند و روغن گل سرخ نیز می‌تواند زمان اپیتلیالیزاسیون را کوتاه کرده و نفوذ سلول‌های التهابی را کاهش دهد. لذا هدف از این مطالعه، مقایسه اثربخشی روغن اسکوالان و روغن گل سرخ به صورت جداگانه در فرآیند التیام زخم‌های پوست صورت در موش صحرایی می‌باشد.
مواد و روش ها: در این کارآزمایی کنترل ‌شده، 28 موش صحرایی نر آلبینو، با سن 4 تا 6 ماه و وزن ۲۰۰ تا ۳۵۰ گرم، تحت عمل جراحی قرار گرفته و برش‌هایی روی پوست صورت آن‌ها با استفاده از یک تیغ جراحی ایجاد شد. حیوانات به گروه‌های زیر تقسیم شدند: در گروه کنترل که تعداد موش‌ها با گروه آزمایش برابر بود، برش روی گونه چپ ایجاد شد و موش‌ها بدون هیچ درمانی برای بهبودی خودبه‌خودی رها شدند. در گروه آزمایش، برش‌ روی گونه راست ایجاد شد و به گروه‌های زیر تقسیم شدند: گروه 1: شامل 14 موش که روزانه با 30 میکرولیتر روغن اسکوالان با استفاده از میکروپیپت درمان شدند. گروه 2: شامل 14 موش که روزانه با 30 میکرولیتر روغن گل سرخ با استفاده از میکروپیپت درمان شدند. سپس هر گروه با توجه به فواصل بهبودی 3 و 7 روزه، به 2 زیرگروه (۷ موش برای هر گروه) تقسیم شد. نمونه‌ها جمع‌آوری و برای آنالیز بافت ‌شناسی با استفاده از رنگ‌آمیزی هماتوکسیلین-ائوزین برای ارزیابی ضخامت لایه اپیتلیال و تعداد سلول‌های التهابی پردازش شدند. علاوه بر این، بررسی هیستوشیمیایی با استفاده از رنگ‌آمیزی تری کروم ماسون برای ارزیابی شدت فیبرهای کلاژن انجام شد. انقباض زخم نیز در روزهای سوم و هفتم پس از ایجاد زخم به صورت بالینی ارزیابی شد.
یافته ها: تفاوت‌های معنی‌داری در انقباض زخم در روز هفتم مشاهده شد. گروهی که روغن اسکوالان دریافت کرده بودند، بیشترین میزان انقباض زخم را با میانگین قطر زخم 0/112±0/70 میلی‌متر نشان داد. در مقابل، گروه روغن گل سرخ کمترین مقدار را با میانگین 0/114±1/0000 میلی‌متر نشان داد (0/004=p). در مورد تعداد سلول‌های التهابی در روز سوم، گروه کنترل بیشترین تعداد سلول‌های التهابی را با میانگین 10/24±52/83 داشت. در حالی که گروه روغن اسکوالان کمترین مقدار را با میانگین 11/24±28/89 داشت (0/02=p).  در روز سوم مطالعه گروه کنترل بالاترین ضخامت اپیتلیال را با میانگین 33/63±114/89 میکرومتر نشان داد. در حالی که گروه روغن اسکوالان کمترین ضخامت را با 16/11±74/99 میکرومتر داشت (0/046=p). در روز هفتم، گروه روغن اسکوالان بیشترین شدت فیبرهای کلاژن را با میانگین 12/88±118/50 داشت، در حالی که گروه کنترل کمترین شدت را با 4/94±102/97 داشت (0/03=p).
نتیجه گیری: یافته‌های این مطالعه نشان داد که استفاده از روغن اسکوالان منجر به افزایش انقباض زخم، کاهش حضور سلول‌های التهابی و افزایش تولید کلاژن شد. با این وجود، ضخامت لایه اپیتلیال مشابه گروه کنترل بود. روغن گل سرخ در مقایسه با گروه کنترل، کاهش سلول‌های التهابی و افزایش فیبرهای کلاژن را نشان داد. با این حال، برای فرآیند انقباض زخم به زمان بیشتری نیاز بود و ضخامت لایه اپیتلیال مشابه گروه کنترل بود.