سابقه و هدف: با توجه به احتمال افزایش سمیت کلیوی استرپتومایسین بوسیله چای و قهوه که حاوی متیل گزانتین ها از جمله کافئین هستند، هدف از این مطالعه، بررسی تغییرات هیستوپاتولوژیک بافت کلیه و کبد و برخی فاکتورهای سرمی موش صحرایی در مصرف همزمان استرپتومایسین و کافئین می باشد.
مواد و روشها: این مطالعه تجربی در مدل حیوانی و بر روی 25سر موش صحرایی ماده نژاد ویستار با میانگین وزنی 200 گرم در 5 گروه انجام شد. گروه اول بعنوان گروه شاهد، گروه های دوم تا پنجم به ترتیب استرپتومایسین (mg/kg 25)، کافئین(mg/kg 5)+استرپتومایسین، کافئین و استرپتومایسین+ ویتامین سی (mg/kg 100) را به مدت 21 روز و بصورت داخل صفاقی دریافت کردند. سپس موش ها با اتر بیهوش شدند و از قلب خونگیری شد و در سرم مقادیر کراتینین، ازت اوره، سدیم و پتاسیم اندازه گیری شد. از بافت کلیه و کبد برای بررسی پاتولوژیک به روش معمول نمونه گیری و مقطع تهیه شد و با رنگ آمیزی هماتوکسیلین- ائوزین و بوسیله میکروسکوپ نوری مطالعه شدند.
یافتهها: مقدار کراتینین و پتاسیم سرم در بین گروهها تفاوت نداشت در حالی که مقدار ازت در گروه 5 (mg/dl 15 ±0/7) نسبت به گروه 1 و 4 بطور معنی داری کمتر بود (p<0.05). سدیم در گروه 2 (0/2 ±139/8) و 4 (0/447 ±140) افزایش و در گروه 5 (137/25±0/75 meq/l) کاهش معنی داری داشت(p<0.05). آسیب بافت کبد و کلیه در مصرف همزمان استرپتومایسین و کافئین شدیدتر بود. ویتامین سی این ضایعات را کاهش داد.
نتیجه گیری: کافئین آسیب کلیوی ناشی از استرپتومایسین را میتواند تشدید نماید در حالی که ویتامین سی آن را کاهش دهد.
Najafzadeh H, Mohamadian B, Rahbar M, Akbari N, Darvish khadem M, Nikravan L. The Effects of the Concomitant Use of Caffeine and Streptomycin on Histopathological Changes in the Kidney and Liver of Rats. J Babol Univ Med Sci 2015; 17 (6) :58-63 URL: http://jbums.org/article-1-5077-fa.html
نجف زاده ورزی حسین، محمدیان بابک، رهبر مریم، اکبری نسترن، درویش خادم محمد، نیک روان لیلا. تداخل اثر کافئین با استرپتومایسین بر تغییرات هیستوپاتولوژیک کلیه و کبد موش صحرایی. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل. 1394; 17 (6) :58-63