گروه علوم پایه، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران ، vet_mr@yahoo.com
چکیده: (3461 مشاهده)
سابقهو هدف: کادمیوم یکی از آلایندهای موجود در اکوسیستم ها است. این فلز سنگین به عنوان یک توکسین بر سیستم تولیدمثل اثر گذاشته و سبب تخریب روند اسپرماتوژنز می‌شود. هدف از این مطالعه مقایسه تاثیر عصاره‌آبی مرزنجوش و ویتامین C بر آسیب کلریدکادمیوم در بافت بیضه می باشد. مواد و روشها: این مطالعه تجربی بر روی ۳۰ سر موش صحرایی نر نژاد ویستار در ۵ گروه ۶ تایی انجام شد. گروه کنترل کلریدکادمیوم ۲ میلی‌گرم بر کیلوگرم تک دوز صفاقی، آزمایش اول کلریدکادمیوم به همراه ۲۵۰ میلی‌گرم بر کیلوگرم ویتامین C، آزمایش دوم، سوم و چهارم کلریدکادمیوم و عصاره‌آبی مرزنجوش ۱۲۵، ۲۵۰ و ۵۰۰ میلی‌گرم بر کیلوگرم داخل صفاقی روزانه به مدت ۱۰ روز تجویز شد. در پایان دوره، حیوانات وزن‌گیری شدند. در نمونه سرم جداشده از خون قلب ظرفیت آنتی‌اکسیدانی سرم و در بافت بیضه، مالون‌دی‌آلدئید اندازه‌گیری شد. بعد از رنگ‌آمیزی، سلولهای بافت بیضه شمارش شد. یافته ها: بیشترین غلظت مالون‌دی‌آلدئید در گروه کنترل ۰/۰۱۸±۱/۴ و کمترین در آزمایش چهارم ۰/۰۳±۰/۹۳ میکرومول بر میلی‌لیتر مشاهده شد. ظرفیت آنتی‌اکسیدان کمترین در کنترل ۴۰/۷۶±۷۹۶/۴۱ و بیشترین در آزمایش چهارم ۵۱/۴۵±۱۱۹۸/۹۱ میکرومول بر میلی‌لیتر بود. اختلاف آماری معنی‌داری در غلظت مالون‌دی‌آلدئید و ظرفیت آنتی‌اکسیدان بین آزمایش اول با آزمایش سوم دیده نشد(۰/۰۷۶p=). میانگین سلولهای بافت بیضه از جمله (سرتولی، اسپرماتوگونی، اسپرماتوسیت و لیدیک) در آزمایش سوم بیشترین تعداد و در کنترل کمترین تعداد بوده و این اختلاف معنی‌دار بود (۰/۰۴۸p=). نتیجه گیری: براساس نتایج این مطالعه عصاره آبی مرزنجوش در کنترل آسیب استرس اکسیداتیو کادمیوم وارده به بیضه در دوز یکسان ۲۵۰ میلی‌گرم بر کیلوگرم عملکرد بهتری نسبت به ویتامین C خواهد داشت.
