سابقه و هدف: کمبود آنزیم گلوکز 6 فسفات دهیدروژناز شایع ترین نقص آنزیمی در انسان می باشد. کمبود آنزیم گلوکز 6 فسفات دهیدروژناز در کشور ما بویژه در شمال ایران شیوع بالایی دارد. با توجه به این که بروز فاویسم همچنان در بزرگسالان این منطقه، یکی از علل بستری این بیماران است، این مطالعه به منظور بررسی تظاهرات بالینی و علائم آزمایشگاهی بزرگسالان مبتلا به فاویسم در بابل (شمال ایران) انجام شد.
مواد و روشها: این مطالعهی مقطعی بر روی 50 بیمار بزرگسال مبتلا به فاویسم که به علت آنمی همولیتیک حاد طی سال‌های 87-1385 در بیمارستان شهید یحیینژاد بابل بستری شده بودند، انجام گردید. اطلاعات دموگرافیک، علائم بالینی و آزمایشگاهی، علت بروز حمله همولیز و لزوم تزریق خون در هر بیمار در پرسشنامه‌ای ثبت گردید. سپس داده ها مورد تجزیه و تحلیل و بررسی قرار گرفتند.
یافته ها: تمامی بیماران تماس با باقلا را ذکر نمودند. 26 نفر (52%) مرد و 24 نفر (48%) زن بودند. 20 نفر (40%) دارای سابقه قبلی حملات و 30 نفر (60%) بدون سابقه قبلی حملات (موارد بروز جدید) بودند. ادرار به رنگ چای در 45 نفر (90%)، سردرد در 34 نفر (68%)، تهوع در 28 نفر (56%)، درد شکم در 23 نفر (46%)، استفراغ در 20 نفر (40%) و تب در 8 نفر (16%) دیده شد. اسکلرا در تمامی بیماران ایکتریک بود. ارگانومگالی در هیچیک از بیماران دیده نشد. بیلیروبینوری در 9 نفر (18%) و هموگلوبینوری در 16 نفر (32%) وجود داشت.
نتیجه گیری: با توجه به یافته‌های این مطالعه مبنی بر بروز موارد جدید فاویسم در بالغین در 60% موارد و عدم وجود اختلاف در توزیع جنسی، بررسی علت همولیز ناشی از باقلا در بالغین و ارتباط آن با کمبود کمبود گلوکز -6- فسفات دهیدروژناز (G6PD) خصوصا در منطقه شمال ایران ضروری بنظر می رسد. ضمنا در برخورد با هر بیمار مبتلا به زردی و یا آنمی همولیتیک حاد در بالغین احتمال حمله فاویسم را حتی در زنان باید در نظر داشت.
Saleki M, Abedi S, Sharbatdaran M. Clinical and Laboratory Findings of Favism in Adults in Yahyanejad Hospital, Babol. J Babol Univ Med Sci 2011; 13 (1) :70-75 URL: http://jbums.org/article-1-3721-fa.html
سالکی، محمد، عابدی، سیدحسن، شربتداران مجید. علائم بالینی و آزمایشگاهی بزرگسالان مبتلا به فاویسم بستری در بیمارستان شهید یحیی نژاد بابل. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل. 1389; 13 (1) :70-75
