سابقه و هدف:دوز پرتویی در رادیوتراپی بیماران براساس نوع و گرید تومور و درمانهای جانبی در غالب پروتکل های آنکولوژی متفاوت است. از طرفی برخی فاکتورهای پیش بینی کننده حساسیت پرتویی فردی در تجویز دوز در رژیم های درمانی کنونی در نظر گرفته نمی شود که با رعایت رادیوتراپی فردی می توان دوز پرتو را با رعایت کنترل تومور کاهش داد تا عوارض جانبی کاهش یابد .در این مطالعه مهمترین فاکتورهای موثر در پیش بینی حساسیت پرتویی که میتوان برای رادیوتراپی فردی به کار گرفته شود مرور می شود.
مواد و روشها:برای دستیابی به منابع از بانک های اطلاعاتیpubmed, sciencedirectو SIDبا استفاده از واژه های کلیدی رادیوتراپی، سرعت تکثیر سلولی، هایپوکسی توموری، حساسیت ذاتی پرتویی سیکل سلولی تومور محدود شده در عنوان و چکیده مقالات فارسی و انگلیسی بررسی شدند.
یافتهها:از مجموع 90 مقاله، 25 مقاله اصلی و مروری در مورد فاکتورهای پیش بینی کننده میزان حساسیت پرتویی مورد مطالعه دقیق قرار گرفتند.عوامل زیادی همچون وجود و اندازه منطقه هایپوکسیک تومور ، حساسیت ذاتی پرتویی، آپوپتوز و... از مهمترین عوامل تعیین کننده دوز در رادیوتراپی فردی هستند. البته عوامل دیگری نظبر سابقه پرتوگیری قبلی، گروه خونی، چپ یا راست دستی و عوامل فیزیکی نیز باید در نظر گرفته شوند.
نتیجه گیری:با لحاظ کردنمتغیرهای فیزیکی، شیمیایی، بیولوژیکی موثر بر حساسیت پرتویی فردی می توانبا شخصی سازی رادیوتراپی (individualization of radiotherapy) احتمال درمان تومور در رادیوتراپی را افزایش و عوارض ناشی از رادیوتراپی بر بافت نرمال را کاهش داد.
ghasemi S, Shabestani Monfared A, Borzoueisileh S, Zabihi E, Amiri M, Abedian S. Predicting Factors of Radiosensitivity in Individual Radiotherapy. J Babol Univ Med Sci 2015; 17 (10) :67-73 URL: http://jbums.org/article-1-5383-fa.html
قاسمی شهلا، شبستانی منفرد علی، برزویی سیله سجاد، ذبیحی ابراهیم، امیری مهرانگیز، عابدیان صدیقه. فاکتورهای پیش بینی کننده میزان حساسیت پرتویی در رادیوتراپی فردی. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل. 1394; 17 (10) :67-73